پرسش :

آثار مثبت و منفی دوستان و همسالان كودكان و نوجوانان كدامند؟


پاسخ :
دوستان مطلوب کودکان می‌توانند در رشد معنوی و اخلاقی، رشد تحصيلی، شجاعت و ادب آنان اثر بگذارند. نوجوانان نيز در رشد شخصيت، احساس نوع دوستی، گرايش به ارزش‌های دينی و مذهبی، نوع رفتار، شيوه سخن گفتن، نوع لباس، آرايش مو و.... از همسالان خوب اثر می‌پذيرند.
از ديگر آثار مثبت دوستی‎های سالم دوران نوجوانی، تجاربی است که باعث دوستی‌های عاقلانه‌تری در دوران بزرگسالی می‌شود. در صورتی که دوستان کودک و نوجوان مطلوب نباشند، اثرشان در موارد پيش گفته، منفی خواهد بود.
دوستان نامطلوب، نوجوان را به تجربه کردن مواد مخدر و داروهای غيرقانونی و شرکت در فعاليت‌های مجرمانه و غيرقانونی تشويق می‌کنند. براساس پژوهش‌ها، اثر دوستان در گرايش نوجوانان به جنس مخالف و انحرافات جنسی، بسيار چشمگير است.
نکته مهم در تأثير منفی دوست بر کودکان و نوجوانان، تدريجی و پنهانی بودن آن است؛ به گونه‌ای که پس از مدتی احساس می‌کنند ناخواسته از رفتار و کردار دوست خود اثر پذيرفته‌اند. امام علی علیه السلام می‌فرمايند: «لا تصحب الشرير فان طبعک يسرق من طبعه شراً و انت لا تعلم(1)؛ با شرور دوستی نکن؛ زيرا طبيعت تو، شرارت را از طبيعت او می‌دزدد؛ در حالی که نمی‌فهمی.»

پی‌نوشت:
1- ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج 20، ص 272
منبع: سایت انوار طاها